Veel kerken uit veel landen…

Door: J. Bos

Het kerkverband van De Gereformeerde Kerken (DGK) laat er geen gras over groeien. Met stoom en kokend water wordt de aldaar naar voren geschoven en als uitgangspunt van beleid heersende opvatting over de katholiciteit van de kerk[1] omgezet in daden richting eenwording met de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN). Was er aanvankelijk sprake van een buitengewone generale synode eind dit jaar, op het moment van schrijven was het laatste nieuws dat deze synode al op 6 juli a.s. wordt gehouden[2]. Daar zal dan het rapport worden behandeld dat de deputaten ACOBB over de besprekingen met de GKN hebben ingediend.[3]

Rond dit rapport willen we een aantal opmerkingen maken, om te beginnen over een onderwerp dat er niet in wordt vermeld. Het betreft het volgende. Blijkens de acta van de op 6 oktober 2018 gehouden synode-Dalfsen van de GKN [4] is in de instructie voor de deputaten Buitenlandse kerken opgenomen dat er zal worden gestreefd naar toetreding als lidkerk tot de International Conference of Reformed Churches (ICRC). Eenwording van DGK en GKN zal betekenen dat DGK in dit streven worden meegenomen.[5]

De ICRC is een conferentie die eens in de vier jaar wordt gehouden. Hiervan zijn rond de dertig gereformeerde en presbyteriaanse kerken lid.[6] Deze organisatie geeft het online magazine Lux Mundi uit. Er is een Europese tak, de EuCRC, die om de twee jaar vergadert. Deze afdeling heeft acht leden. Op de websites van de ICRC [7] en de EUCRC [8] staat de doelstelling vermeld, die in het Nederlands vertaald als volgt luidt:

de eenheid in het geloof die de kerken in Christus hebben, tot uitdrukking te brengen en te versterken;
de meest volledige kerkelijke gemeenschap tussen de lidkerken te bevorderen;
de samenwerking tussen lidkerken bij de vervulling van hun missionaire opdracht en andere taken te bevorderen;
gezamenlijke problemen en kwesties te bespreken waarmee de lidkerken worden geconfronteerd en aanbevelingen met betrekking tot deze zaken na te streven;
tegenover de wereld een gereformeerd getuigenis te laten horen.

Tijdens de laatstgehouden bijeenkomst van de EuCRC, mei 2018 in Engeland, was een afvaardiging van de GKN op uitnodiging aanwezig als waarnemer. De uitnodiging van de ICRC was aan de orde geweest op de synode van 17 maart 2019. Uit het rapport van de deputaten Buitenlandse kerken en de bespreking komt als enige onderbouwing voor het streven naar aansluiting bij de ICRC naar voren dat men het belangrijk vindt om contacten te onderhouden.

Uit het deputatenrapport: Omdat wij als deputaten van oordeel zijn dat het goed zou zijn om aansluiting te vinden bij het ICRC, zien we deze conferentie als een goede kans om contacten op te doen.

Uit het verslag van de bespreking: Vanuit de vergadering wordt er op gewezen hoe belangrijk de buitenlandse contacten zijn. (…) Laten we alles aangrijpen de buitenlandse contacten aan te houden, vast te houden en te formaliseren. Het bezoeken van tweejaarlijkse conferenties waar veel kerken uit veel landen bij elkaar komen, kan heel efficiënt zijn in het onderhouden van contacten.[9]

Kritische geluiden hebben we niet kunnen vinden.

Uit de doelstelling van de ICRC is echter duidelijk dat het lidmaatschap van de ICRC wel wat meer inhoudt dan het onderhouden van contacten. Op deze website is hierover al eerder, op 17 juli 2017, een artikel geplaatst.[10] Het is de vertaling van een oorspronkelijk op de website defenceofthetruth.com gepubliceerd artikel over het bestaansrecht van de ICRC. Het verdient sterke aanbeveling dit artikel te lezen. We citeren de laatste zinnen:

In werkelijkheid bevordert de ICRC, in hetgeen zij zegt te zijn en in haar doelen, het denominationalisme en de idee van de pluriformiteit van de kerk, door kerkelijke eenheid en activiteit buiten de grenzen van de (ware) kerk aan te bieden en uit te oefenen. Als zodanig heeft zij geen Schriftuurlijke wettigheid.

Als aanvulling willen we op twee lidkerken die in dit artikel worden genoemd extra de aandacht vestigen, nl. de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) en Presbyterian Church of Eastern Australia (PCEA). De reden is dat in 2003 tegen de relaties van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKv) met deze kerken grote bezwaren werden gemaakt in de brochure ‘Laten wij ons bekeren’ [11] en in de ‘Oproep tot reformatie’.[12] Het besluit van de GKN om te streven naar toetreding tot de ICRC gaat rechtstreeks in tegen deze bezwaren en is een symptoom van terugval.

We schreven het bovenstaande ter waarschuwing. Wellicht zijn er nog DGK-leden, misschien wel toekomstige synode-afgevaardigden, die dit artikel lezen en zich mede daardoor gaan bezinnen op de koers van DGK.

[1] Zie: https://semper-reformanda.nl/groeiende-verandering-6-slot/
[2] Website Reformatorisch Dagblad, geraadpleegd op 7 juni 2019.
[3] https://gereformeerde-kerken-hersteld.nl/files/Deputatenrapport_ACOBB,_mei_2019.pd
[4] https://www.gereformeerdekerkennederland.nl/?ddownload=1185, pag. 33-34
[5] We gaan in dit artikel niet in op het eveneens niet vermelde feit dat de GKN inmiddels twee zusterkerken in Duitsland hebben.
[6] Het lidmaatschap van een van de leden, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKv), is in juli 2017 opgeschort vanwege de synodebesluiten met betrekking tot de vrouw in het ambt. Een kerk waarvan het lidmaatschap is opgeschort, mag niet stemmen, maar mag nog steeds aanwezig zijn en participeren, in afwachting van een oplossing van de kwestie.
[7] https://www.icrconline.com/
[8] http://eucrc.org/
[9] https://www.gereformeerdekerkennederland.nl/?ddownload=1105, pag. 11-12
[10] https://semper-reformanda.nl/de-icrc-heeft-zij-bestaansrecht/
[11] http://www.gereformeerde-kerk-zwolle.nl/File/laten_we_ons_bekeren.pdf, pag. 52-55 resp. pag. 59-60
[12] http://www.gereformeerde-kerk-zwolle.nl/File/oproep_tot_reformatie.pdf